Lesmethodes
Rekenen
Kompas is een nieuwe wiskundemethode voor het lager onderwijs, opgebouwd en uitgewerkt conform de eindtermen en de leerplannen.
Ze biedt een geleidelijke, systematische en rustige opbouw van de inhouden. Daarnaast wordt er voldoende inoefening voorzien van de basisleerstof. Herhalingsoefeningen komen veelvuldig aan bod om de leerstof vast te zetten.
Er is vaak een realistische instap met een terugkoppeling naar de realiteit, naar de leefwereld van volwassenen en kinderen.
De instructies zijn niet alleen goed gestructureerd, er is ook veel aandacht voor verlengde instructies en remediëringsoefeningen, zodat we komen tot een zorgbrede invulling.
We kunnen stellen dat de methode is opgebouwd volgens het BHV – model. Dit houdt in dat er basisstof, herhalingsstof en verrijkingsstof is. Op die manier wordt de betrokkenheid en het welbevinden van alle kinderen nagestreefd. Ook is er een evenwichtige benaderingswijze tussen het proces en product, d.w.z. dat niet alleen het resultaat telt, maar ook de manier waarop je tot dat resultaat komt.
Taal
1ste leerjaar : VEILIG LEREN LEZEN
Veilig leren lezen is een flexibele methode die helemaal kan afgestemd worden op de behoeften van de leerlingen. Het aanleren van de elementaire leeshandeling staat centraal. Kinderen leren om geschreven, klankzuivere, eenlettergrepige woorden te ontsleutelen door de letters achtereenvolgens te verklanken en samen te voegen tot een woord. Deze elementaire leerhandeling is een tussenstap naar het ” echte lezen “.
De methode besteedt zowel aandacht aan technisch lezen als aan begrijpend lezen, spreken, luisteren, creatief stellen, leesbeleving, spelling en taalbeschouwing
Heldere opbouw:
Binnen een les zijn er 4 fasen te onderscheiden :
– introductie
– instructie
– inoefening
– verwerking
De leerstof is verdeeld in 12 overzichtelijke kernen.
Structuurwoorden :
Bij het aanleren van de elementaire leesbehandeling spelen de structuurwoorden (maan, roos, vis, sok, …) een belangrijke rol. De woorden helpen de kinderen om de structuur van ons schrijfsysteem te ontdekken.
2de tot 6de leerjaar: ZIE ZO TAAL en ZIE ZO SPELLING
Zie zo Taal en Zie zo Spelling staan voor kwaliteitsvol en resultaatgericht taalvaardigheidsonderwijs: de leerlingen passen wat ze leren meteen toe in voor hen herkenbare situaties.
Binnen voor hen betekenisvolle contexten verwerven zij hun taalvaardigheden door te doen: strategieën leren, samen schrijven met een schrijfmaatje, gesprekssituaties uitproberen… Zelfstandig én samen beleven zij zo plezier aan taal!
Zie zo Taal en Zie zo Spelling maken zo je leerlingen taalvaardig om de brede waaier aan hedendaagse uitdagingen succesvol aan te gaan.
Structuur van de methode:
Er zijn 8 thema’s per schooljaar en elk thema neemt zo’n 4 weken in beslag. De eerste drie weken krijgen de leerlingen de basislessen voor taal en spelling en de vierde week dient telkens om te evalueren, remediëren, inoefening of verrijking. Hieronder vinden we hieromtrent een schematische voorstelling.
Opbouw van een blok:
| week1 | week2 | week3 | week4 |
| basislessen taal en spelling
differentiatie |
evaluatie
remediëring oefening verrijking |
||
De thema’s van de blokken:
| Blok 1 | Omgeving |
| Blok 2 | Natuur |
| Blok 3 | Reizen |
| Blok 4 | Gevoel |
| Blok 5 | Verhalen |
| Blok 6 | Samen leven |
| Blok 7 | Cultuur |
| Blok 8 | Andere tijden |
De thema’s van de blokken:
In Zie zo Spelling is de basisregel ‘Welke klank hoor je aan het einde van de klankgroep?‘
Zo maak je van je leerlingen vaardige spellers.
Onze leerlingen leren de volgende strategieën:
- klankstrategie voor hoorwoorden
- woordbeeldstrategie voor weetwoorden
- regelstrategie voor regelwoorden
- werkwoordspelling
Tevens zijn er uitlegkaarten voor elke leerling (opzoekboek). Dit opzoekboek bevat een stappenplan, de woorden van de week komen terug in de oefeningen en ook extra woorden (andere voorbeelden rond hetzelfde spelprobleem).
Elk blok bevat herhalingslessen en een toepassingsles en er is slechts één spelprobleem per les.
W.O.
Mundo is een flexibele methode die in de ganse lagere school wordt gebruikt.
In de eerste graad worden 10 thema’s uitgewerkt, waarvan het 10de thema de focus legt op veranderingen in het weer, de levende natuur, de seizoenen, de feesten,…
In de tweede en derde graad zijn er 9 focusthema’s (histomundo, biomundo, sociomundo, geomundo).
Doorheen de methode is er aandacht voor ‘leren leren’. Van ‘wist ik al/weet ik nu’ tot een studiewijzer en studievaardigheden (aanduiden, schematiseren, synthetiseren).
De toetsen evalueren enerzijds de kennis (gesloten boektoets), anderzijds de vaardigheden, het inzicht, het gebruik van bronnenmateriaal (open boektoets).
De leerlingen bereiden zich hierop voor tijdens het klassikaal overlopen in de herhalingsles, het studeren a.d.h.v. de studiewijzer en het digitaal maken van een ‘oefentoets’.
Om te voldoen aan de leerlijnen techniek werkte het leerkrachtenteam aangepaste lessen uit.
Verkeer
Binnen verkeersopvoeding worden onze leerlingen bewust gemaakt van een gezonde verkeersattitude, zowel in theorie als in de praktijk. Ons doel is een ‘verkeersactieve school’ te zijn, wat betekent dat de leerlingen zich veilig van en naar school moeten kunnen begeven, doordat ze de verkeersregels kennen en kunnen toepassen en zichzelf zichtbaar weten te maken. Belangrijk hierbij is dat ze ook leren anticiperen op het verkeersgedrag van anderen. Onze lesmethode « Knipperlicht » vanaf de derde kleuterklas voorziet zowel theorie- als praktijklessen, fiets-, verkeers- en dodehoeklessen, evenals toetsen.
Naast het schoolteam is ook het oudercomité bezig om de schoolomgeving te analyseren en te komen tot een betere en veiligere verkeerssituatie aan de school. Daarbij krijgen we nog steun van de Mechelse politie, alsook de Provincieraad.Tot slot engageren we ons om het tien-op-tien-label te behalen van de provincie Antwerpen.Door actief te werken aan verkeersopvoeding willen we onze leerlingen opvoeden tot goede en veilige weggebruikers.
Sociale vaardigheden
De axenroos van Nand Cuvelier biedt een bijzonder waardevol oriënteringskader bij mondelinge taalbeschouwing. Het geeft een eenvoudige en toch volledige kijk op wat mensen als taaldaden kunnen verrichten tegenover elkaar. Kinderen die deze specifieke woordenschat beheersen en ervaren in hun eigen omgeving, krijgen een betere kijk op het functioneren als taalgebruiker.
Hierdoor krijgen ze gaandeweg meer zicht en vat op hun sociale omgeving.
De AXENROOS staat centraal. Ze verdeelt alle mogelijke houdingen die mensen tegenover elkaar kunnen aannemen in 6 sectoren.
Deze houdingen kunnen zowel talige als niet-talige boodschappen zijn. Ze worden schematisch voorgesteld op de axenroos.
De axenroos is geen normatief (goed / slecht) systeem. Elke ax heeft zijn waarde, afhankelijk van de situatie waarin ze wordt geuit. Harmonisch functionerende mensen weten flexibel gebruik te maken van de verschillende axen. Het krampachtig vasthouden aan een bepaalde relatiewijze of het steeds vermijden ervan, kan wijzen op een niet-harmonisch sociaal functioneren. Ook het extreem reageren vanuit een bepaalde ax wijst meestal op sociaal onaangepast gedrag.
De kinderen leren de axen kennen door deze zelf te spelen in rollenspelen.
Het kunnen spelen en herkennen van de axen is geen doel op zich.
Via de axenroos wordt aan de kinderen een woordenschat aangeboden waarmee ze de relationele werkelijkheid beter kunnen verwoorden en zodoende ook beter beheersen.
De relatiebekwaamheid zal duidelijk stijgen.
Leren leren
Leerlingen dienen heel wat leerstof te verwerken. Gedurende hun lagere schoolloopbaan willen we hen helpen te ontdekken welke hun sterke kanten zijn en op welke wijze ze hiervan gebruik kunnen maken om zo efficiënt mogelijk te leren.
Niet iedereen leert op dezelfde manier, maar vooraleer dieper op hun persoonlijke leerstijl in te gaan, laten we hen kennismaken en ervaringen opdoen met verschillende verwerkingsstrategieën. In een aantal met dit doel ontworpen lessen laten we hen jaar na jaar ervaren dat “actief zijn” bij het inprenten van leerstof zorgt dat de aandacht gemakkelijker bij de leeractiviteit blijft.
Verder proberen we hen te overtuigen van het feit dat “begrijpen” en “ordenen” van informatie vooraf moeten gaan aan het interpreteren van die informatie. Leerlingen worden m.b.t. het verwerken van leerstof uitgenodigd om “mind maps” te maken, naast overzichtstabellen, onthoudlijsten, samenvattingen, schema’s, enzovoort.Besproken wordt welke verwerkingsstrategie het meest aangewezen is bij welke leerstof.
Vervolgens worden naast verwerkingsstrategieën verschillende geheugenstrategieën onder de loep genomen en ingeoefend. Op deze manier leren leerlingen hun lessen en grotere leerstofhoeveelheden studeren.
Kangoeroeklas
HOOGBEGAAFDEN IN ONZE SCHOOL: EEN DEEL VAN ONZE ZORG
Bij het benaderen en bespreken van hoogbegaafden hoor je vaak: die komen er wel met hun intelligentie …, maar toch zijn het vaak ook zorgenkinderen. Vandaar dat wij vinden dat zij evenveel recht hebben op extra zorg als kinderen met leerstoornissen en kinderen met leerproblemen. Zeker als je dan ook verneemt van een gerenommeerd persoon als Prof. Dr. Tessa Kieboom dat meer dan de helft van de hoogbegaafden nooit een diploma haalt, zijn er zeker redenen genoeg om die extra hulp te voorzien.
Zij hebben hun talenten, wij moeten hen leren die talenten te ontplooien.
We proberen er als team dan ook garant voor te staan dat de leerlingen voldoende UITDAGINGEN krijgen zowel klasintern als klasextern.
KLASEXTERN wordt er een kangoeroeklas voorzien vanaf het tweede leerjaar.
Selectie van de leerlingen gebeurt uiteraard op basis van het IQ. Wanneer er een vermoeden is van een hoge intelligentie, zal er, in overleg met de ouders, een IQ-bepaling gebeuren door het CLB.
We nemen als grenswaarde een IQ van 130. Leerlingen met een hoger IQ zijn kandidaten voor de kangoeroeklas.
Samenzijn met andere hoogbegaafden is belangrijk voor hun ontwikkeling. Door samen te praten, te filosoferen, te werken etc. leren ze hun gedachten ongeremd onder woorden te brengen zonder de sociale druk te voelen van de klasgroep. De kangoeroeklas moet een ontmoetingsplaats zijn voor gelijkgestemden, ook al is het werk in de klas nog niet volledig klaar.
Indien er echter naast de hoogbegaafdheid sprake is van andere (leer)problemen, volgt er eerst een overleg met ouders, CLB en leerkracht vooraleer de kangoeroeklas opgestart wordt.
We veronderstellen uiteraard ENGAGEMENT van de leerling, want taken van de kangoeroeklas horen afgewerkt te worden. Vandaar dat wij een “contract” met onze kangoeroeleerlingen aangaan waarin we een aantal zaken afspreken. Er is een inspanningsplicht: uitgewerkte projecten worden voorgesteld aan de klasgroep via spreekbeurten, tentoonstellingen, publicatie in het Spreeuwtje en dergelijke.
Er volgen dan ook op regelmatige basis evaluaties d.m.v. rapportjes.
De kangoeroeklas loopt van oktober tot einde mei (voor het tweede leerjaar vanaf november). Alle leerjaren krijgen twee lestijden kangoeroeklas behalve het zesde leerjaar; zij hebben één lestijd kangoeroeklas.
Er wordt gewerkt rond projecten, liefst aangebracht door de leerlingen zelf, rond actualiteit, er is de kangoeroewedstrijd, we bezoeken tentoonstellingen, …
We werken met specifiek materiaal zoals Bolleboos, Vooruit, enz…
KLASINTERN probeert de leerkracht zoveel mogelijk te individualiseren.
Zo kan men bij hoogbegaafden meestal de instructie overslaan en hen onmiddellijk aan de opdrachten laten beginnen. De makkelijke oefeningen laat men links liggen en het aantal oefeningen beperken gaat de verveling tegen.
Voorts zijn er ook de extra verdiepingstaken zoals Somplex en de Plus- of Taaltaken. Die zijn speciaal ontwikkeld voor hoogbegaafde leerlingen. Andere opdrachten geven of ICT inschakelen kan natuurlijk ook altijd.
Wij hopen dat deze uitdagingen voldoende zijn voor onze leerlingen, maar vooral dat de leerlingen zich goed voelen en zich gewaardeerd voelen in hun eigenheid.
BSGO De Spreeuwen
Battelsesteenweg 259 2800 Mechelen
Telefoon: 015 27 29 86
